დონალდ ტრამპი, ამერიკის შეერთებული შტატების 45-ე და 47-ე პრეზიდენტი, წარმოადგენს ერთ-ერთ ყველაზე წინააღმდეგობრივ ფიგურას თანამედროვე ამერიკულ პოლიტიკაში. მისი კარიერა უძრავი ქონებით ვაჭრობიდან პრეზიდენტობამდე მოიცავს მრავალ საეჭვო და საკამათო მომენტს. ეს სტატია მიმოიხილავს ტრამპის ბიოგრაფიის იმ ასპექტებს, რომლებიც დადასტურებული ფაქტებითაა გამყარებული და სერიოზულ კითხვებს ბადებს მის ეთიკასა და საქმიანობასთან დაკავშირებით.
ბიზნეს საქმიანობა და ფინანსური საკითხები
გაკოტრებები და ბიზნეს წარუმატებლობები
დონალდ ტრამპის კომპანიებმა ექვსჯერ გამოაცხადეს გაკოტრება 1991-2009 წლებში. ეს მოიცავდა Trump’s Taj Mahal (1991), Trump Plaza Hotel (1992), Trump Hotels and Casino Resorts (2004) და Trump Entertainment Resorts (2009). ამ გაკოტრებებმა ინვესტორებს და კონტრაქტორებს მნიშვნელოვანი ფინანსური ზარალი მიაყენა.
წყარო: The Washington Post – Trump’s business failures
საგადასახადო საკითხები
2020 წელს The New York Times-მა გამოაქვეყნა გამოძიება ტრამპის საგადასახადო დეკლარაციებზე, რომელმაც გამოავლინა, რომ მან 10 წლიდან 15-ში საერთოდ არ გადაიხადა ფედერალური საშემოსავლო გადასახადი. 2016 და 2017 წლებში მან გადაიხადა მხოლოდ $750 ყოველ წელს.
წყარო: The New York Times – Trump’s Tax Returns Investigation
Trump University-ის სკანდალი
2013 წელს ნიუ-იორკის გენერალურმა პროკურორმა სარჩელი შეიტანა Trump University-ის წინააღმდეგ, ბრალდებით, რომ კომპანია ატყუებდა სტუდენტებს. 2018 წელს ტრამპი დათანხმდა $25 მილიონიანი მორიგების გადახდას, რითაც დასრულდა სამი სამოქალაქო სარჩელი, რომლებიც მის წინააღმდეგ იყო აღძრული Trump University-სთან დაკავშირებით.
წყარო: NPR – Trump University Settlement
Trump Foundation-ის თაღლითობა
2018 წელს ნიუ-იორკის გენერალური პროკურორის ოფისმა სარჩელი შეიტანა Trump Foundation-ის წინააღმდეგ, ბრალდებით, რომ ფონდი “თაღლითური მოდელით” მუშაობდა. სასამართლომ დაადგინა, რომ ტრამპმა საქველმოქმედო ფონდი ბოროტად გამოიყენა პირადი და პოლიტიკური მიზნებისთვის. ფონდი დაიხურა და ტრამპს დაეკისრა $2 მილიონის გადახდა.
წყარო: The New York Times – Trump Foundation Closure
იურიდიული პრობლემები
2006 წლი – ურთიერთობა პორნოვარსკვლავთან
2018 წელს Wall Street Journal-მა გამოაქვეყნა სტატია, რომლის მიხედვითაც ტრამპის ადვოკატმა მაიკლ კოენმა 2016 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ გადაუხადა პორნოვარსკვლავ სტორმი დენიელსს $130,000 მასთან 2006 წელს სავარაუდო სასიყვარულო ურთიერთობის შესახებ დუმილისთვის. კოენი მოგვიანებით დააპატიმრეს საარჩევნო კამპანიის დაფინანსების კანონების დარღვევისთვის.
წყარო: The Wall Street Journal – Stormy Daniels Payment
რასობრივი დისკრიმინაცია უძრავი ქონების ბიზნესში
1973 წელს აშშ-ის იუსტიციის დეპარტამენტმა სარჩელი შეიტანა Trump Management Inc.-ის წინააღმდეგ, ბრალდებით, რომ კომპანია არღვევდა სამოქალაქო უფლებების აქტს აფროამერიკელებისთვის ბინების გაქირავებაზე უარის თქმით. 1975 წელს ტრამპმა ხელი მოაწერა შეთანხმებას, რომელიც მას ავალდებულებდა რასობრივი დისკრიმინაციის დასრულებას, თუმცა არ აღიარა დანაშაული.
წყარო: The New York Times – Trump Housing Discrimination Case
პოლიტიკური საქმიანობა
2016 წლის არჩევნებში რუსეთის ჩარევა
რობერტ მიულერის სპეციალურმა გამოძიებამ დაასკვნა, რომ რუსეთმა “ფართომასშტაბიანი და სისტემატური” ჩარევა მოახდინა 2016 წლის არჩევნებში ტრამპის სასარგებლოდ. თუმცა, გამოძიებამ ვერ დაადგინა საკმარისი მტკიცებულება იმის დასადასტურებლად, რომ ტრამპის კამპანია უშუალოდ თანამშრომლობდა რუსეთთან.
წყარო: U.S. Senate Intelligence Committee Report
პირველი იმპიჩმენტი
2019 წლის დეკემბერში წარმომადგენელთა პალატამ ტრამპს იმპიჩმენტი გამოუცხადა ძალაუფლების ბოროტად გამოყენებისა და კონგრესის მუშაობისთვის ხელის შეშლის ბრალდებით. ბრალდება უკავშირდებოდა ზეწოლას უკრაინის პრეზიდენტზე, რათა გამოეძიებინა ჯო ბაიდენი. სენატმა ტრამპი გაამართლა 2020 წლის თებერვალში.
წყარო: U.S. House of Representatives Impeachment Report
მეორე იმპიჩმენტი
2021 წლის იანვარში ტრამპს მეორედ გამოუცხადეს იმპიჩმენტი აჯანყების წაქეზების ბრალდებით, კაპიტოლიუმის 2021 წლის 6 იანვრის შტურმთან დაკავშირებით. ეს იყო პირველი შემთხვევა ამერიკის ისტორიაში, როდესაც პრეზიდენტს ორჯერ გამოუცხადეს იმპიჩმენტი. სენატმა ტრამპი გაამართლა 2021 წლის თებერვალში.
წყარო: U.S. House of Representatives Second Impeachment Article
საარქივო დოკუმენტების საქმე
2022 წლის აგვისტოში, FBI-მ ჩხრეკა ჩაატარა ტრამპის მარ-ა-ლაგოს სახლში და ამოიღო სახელმწიფო საიდუმლო დოკუმენტები, რომლებიც ტრამპს თეთრი სახლიდან წასვლის შემდეგ უკანონოდ ჰქონდა წაღებული. 2023 წლის ივნისში ტრამპს ბრალი წაუყენეს 37 პუნქტით, მათ შორის სახელმწიფო თავდაცვის საიდუმლოების შენახვისა და მართლმსაჯულების ხელის შეშლისთვის.
წყარო: U.S. Department of Justice Indictment
2020 წლის არჩევნების შედეგების უარყოფა
ტრამპმა უარყო 2020 წლის არჩევნების შედეგები და ამტკიცებდა, რომ არჩევნები “მოპარული” იყო, მიუხედავად იმისა, რომ არ არსებობდა მნიშვნელოვანი თაღლითობის მტკიცებულება. მისმა ბრალდებებმა და 2021 წლის 6 იანვარს კაპიტოლიუმში გამართულმა მიტინგმა გამოიწვია ძალადობრივი შტურმი კონგრესის შენობაზე.
წყარო: Report on the January 6 Attack on the U.S. Capitol
პირადი ცხოვრება და ეთიკური საკითხები
სექსუალური შევიწროების ბრალდებები
2016 წლის არჩევნების წინ Washington Post-მა გამოაქვეყნა Access Hollywood-ის ჩანაწერი 2005 წლიდან, სადაც ტრამპი ტრაბახობდა, რომ თავისი სტატუსის გამო მას შეეძლო ქალების სექსუალური შევიწროება. ტრამპს სულ მცირე 26 ქალმა დაადო ბრალი სექსუალურ შევიწროებაში სხვადასხვა დროს.
წყარო: The Washington Post – Access Hollywood Tape
განცხადებები და დეზინფორმაცია
The Washington Post-ის მიხედვით, ტრამპმა პრეზიდენტობის პირველი სამი წლის განმავლობაში გააკეთა 16,241 ცრუ ან შეცდომაში შემყვანი განცხადება. მისი პრეზიდენტობის ბოლოსთვის ეს რიცხვი 30,573-მდე გაიზარდა.
წყარო: The Washington Post – Trump Claims Database
დასკვნა
დონალდ ტრამპის ბიოგრაფია შეიცავს მრავალ საეჭვო მომენტს, დაწყებული ბიზნეს საქმიანობიდან, დამთავრებული პრეზიდენტობით. მიუხედავად ამისა, ის რჩება პოპულარულ და გავლენიან ფიგურად ამერიკულ პოლიტიკაში და 2024 წლის არჩევნების შედეგად კვლავ გახდა აშშ-ის პრეზიდენტი. ზემოთ მოყვანილი ფაქტები წარმოადგენს დოკუმენტირებულ ისტორიას, რომელიც გვეხმარება სრული სურათის დანახვაში.
ამ სტატიაში გადმოცემული ინფორმაცია ეფუძნება საჯაროდ ხელმისაწვდომ დოკუმენტებს, სასამართლო ჩანაწერებს და სანდო მედია წყაროების ანგარიშებს. მიუხედავად იმისა, რომ სტატია კრიტიკულია, მისი მიზანია წარმოადგინოს მხოლოდ დადასტურებული ფაქტები.